غرقشدن یکی از اضطراریترین موقعیتهایی است که امکان دارد هر فردی با آن روبرو شود. در نتیجه، آگاهی از مهمترین نکات احیا و نجات در زمان غرق شدن نه تنها برای غریقنجاتهای حرفهای، بلکه برای عموم مردم نیز حیاتی است. وقتی یک فرد در حال غرق شدن است، هر ثانیه اهمیت دارد و اقدامات سریع و درست میتواند جان او را نجات دهد.
اقدامات لازم در هنگام غرق شدن
این مقاله به بررسی چهار جنبه مهم مرتبط با غرق شدن میپردازد:
- چگونگی مرگ در اثر غرق شدن و مکانیسمهای جسمی مرتبط با آن
- انواع مختلف غرق شدن و ویژگیهای خاص هر کدام
- نشانهها و علائم یک فرد در حال غرق شدن
- مراحل نجات یک شخص در حال غرق شدن
با مطالعه این موارد، شما میتوانید دانش و اعتماد بهنفس لازم برای شناسایی و واکنش به موقع در مواجهه با غرق شدن را به دست آورید.
البته توصیه میکنیم برای یادگیری عمیقتر تکنیکهای احیا و نجات هنگام غرق شدن، در دورههای عملی معتبر، مانند دوره آموزش غواصی مدیریت استرس و نجات آپام شرکت کنید.
غرقشدن چگونه باعث مرگ میشود؟
در هنگام غرق شدن، آب از طریق بینی و دهان وارد مجاری تنفسی میشود و باعث میشود فرد برای جذب هوا نفس بکشد و مقدار کمی آب ببلعد. فرد در این شرایط سعی دارد تا جایی که میتواند نفس خود را نگه دارد. پس از آنکه شخص دیگر نتوانست نفس خود را حبس کند، غرق میشود.
انواع غرق شدن
بهطور کلی سه نوع غرق شدن خشک، مرطوب و ثانویه وجود دارد. غرق شدن خشک و مرطوب درون آب و غرق شدن ثانویه خارج از آب اتفاق میافتد.
1- غرق شدن خشک: در غرق شدن خشک، آب به حنجره میرسد و باعث اسپاسم میشود که به طور کامل راه هوایی را میبندد. در این شرایط، فرد نمیتواند نفس بکشد و دچار خفگی میشود.
2- غرق شدن مرطوب: در غرق شدن مرطوب، اسپاسم جزئی است و آب وارد ریهها میشود و آنها را ناتوان از اکسیژنرسانی به خون میکند. در هر دو حالت، فرد از کمبود اکسیژن میمیرد.
3- غرق شدن ثانویه: غرق شدن ثانویه یا تاخیری، میتواند در عرض ۸ ساعت پس از آنکه فرد از غرق شدن نجات پیدا کرد، رخ دهد! مقدار کم آبی که در ریهها باقی مانده میتواند منجر به نارسایی ریه و مرگ شود. غرق شدن ثانویه ممکن است بلافاصله علائمی نشان ندهد، بنابراین همیشه برای اطمینان به پزشک مراجعه کنید. علائم احتمالی شامل موارد زیر هستند:
- سرفه مداوم
- درد قفسه سینه
- دشواری در تنفس یا تنگی نفس
- تنفس سطحی
- خستگی شدید
نشانههای شخص در حال غرق شدن
بر اساس تحقیقات انجام شده توسط انجمن نجات غریق سنگاپور، موارد زیر میتوانند نشاندهنده این باشند که فردی در حال غرق شدن است:
- قربانی به ندرت قادر به درخواست کمک است.
- فرد حرکاتی غریزی با دست انجام میدهد( به آب زدن با هر دو دست و تلاش برای بالا ماندن در آب)
- فرد معمولاً سعی دارد به سمت ساحل بیاید. بدن در وضعیت عمودی باقی میماند و حرکات پا مشاهده نمیشوند.
- قربانی به طور کامل در آب شل و بیحالت است.
اگر این موارد را مشاهده کردید، از فرد بپرسید که آیا حالش خوب است یا خیر. اگر پاسخی دریافت نکردید، بهسرعت برای نجات اقدام کنید.
آموزش نجات شخص در حال غرق شدن
نجات یک فرد در حال غرق شدن نیازمند آمادگی ذهنی و عکسالعمل سریع است. دانستن مراحل صحیحی که باید انجام دهید میتواند باعث شود یک فرد را از غرق شدن نجات دهید و به زندگی برگردانید. در ادامه، مهمترین نکات احیا و نجات فرد در حال غرق شدن توضیح داده شدهاند.
1- پیش از اقدام به نجات فرد در حال غرق شدن، اطمینان حاصل کنید که خودتان را به خطر نمیاندازید.
نجات غریقان همواره باید از تجهیزات ایمنی برای نجات استفاده کنید. به همراه داشتن یک وسیله شناور مانند تیوپ الزامی است. ممکن است در حین عملیات با مشکل مواجه شوید یا خسته شوید. همچنین، برای حمایت از فرد غرق شده به آن نیاز خواهید داشت. در صورت امکان، از تیوپ نجات استفاده کنید. این وسیله، سادهترین ابزار برای کمک به نجات در چنین شرایطی به شمار میرود.
2- اگر فرد در حال غرق شدن در نزدیکی شما قرار دارد، سعی کنید از بیرون آب او را نجات دهید.
در اغلب استخرها، وسیلهای به نام میله نجات غریق بر روی دیوار یا نرده آویزان است. میل نجات غریق، وسیلهای بلند و باریک با یک حلقه در انتها میباشد. در صورت داشتن تجربه کافی، با دراز کردن این وسیله و هدایت حلقه به سمت فرد غرق شده، او را به سمت خشکی هدایت کنید. اگر با نحوه استفاده از این ابزار آشنایی ندارید، به هیچ وجه این حلقه را دور گردن فرد نیندازید! این کار ممکن است باعث ایجاد وحشت بیشتر شود.
3- اگر مجبور به شنا کردن برای نجات فرد شدید، از پشت به او نزدیک شوید
در صورت امکان، همیشه غریقهای در حال دست و پا زدن را از پشت بگیرید. برای انجام این کار، ممکن است نیاز باشد زیر آب شنا کرده و از پشت سر به فرد غرق شده برسید. در حین نجات، باید دید فرد غرق شده نسبت به ساحل حفظ شود. به همین دلیل، بهتر است از پشت به او نزدیک شده و او را به سمت ساحل هدایت کنید. گرداندن فرد غرق شده به سمتی غیر از ساحل، باعث ایجاد وحشت بیشتر شده و او را سریعتر به غرق شدن نزدیک میکند.
4- از وسیله شناور خود برای کمک به فرد غرق شده استفاده کنید.
غریق را روی حلقه نجات، بویه نجات، لوله نجات یا هر وسیله شناور دیگری قرار دهید و در صورت امکان از او بخواهید برای شنا کردن با پا زدن به شما کمک کند. برای انجام این کار، از پشت به فرد نزدیک شوید و دستهای خود را زیر بغل او قرار دهید، شانههایش را بگیرید و او را به سمت خود برگردانید، در حالی که سر خود را به پهلو نگه داشتهاید تا آسیبی نبینید. تیوپ نجات باید زیر بازوهای شما (بین شما و فرد غرق شده) قرار گیرد. سعی کنید با گفتن اینکه چه کسی هستید و برای کمک آمدهاید، او را آرام کنید.
تمرین این حرکت قبل از مواجهه با شرایط اضطراری بسیار مفید است. میتوانید از یک دوست یا یکی از اعضای خانواده خود در استخر بخواهید تا همراه تمرینی شما باشد.
5- قربانی را به ساحل بکشید
پس از اینکه قربانی روی وسیله شناور قرار گرفت، باید او را به ساحل برسانید. دست خود را دور کمر او بپیچید و با استفاده از شنا به پهلو به سمت ساحل شنا کنید. در حین کشیدن قربانی، همیشه او را زیر نظر داشته باشید. باید مطمئن شوید که او به طور ایمن روی وسیله شناور باقی خواهد ماند.
6- اطمینان از ایمنی فرد پس از نجات
وقتی به خشکی رسیدید، حتما باید با چک کردن علائم حیاتی، اطمینان حاصل کنید که خطری قربانی را تهدید نمیکند. بلافاصله برای کمک پزشکی تماس بگیرید. ممکن است قربانی همچنان به دلیل استنشاق آب دچار مشکل تنفسی باشد. از روش ABC برای بررسی مجاری تنفسی و گردش خون استفاده کنید.
بررسی مجرای هوا: ابتدا دهان و گلوی فرد را بررسی کنید تا مطمئن شوید که چیزی در آن گیر نکرده باشد.
بررسی تنفس: گوش خود را نزدیک دهان قربانی قرار دهید تا صدای تنفس را بشنوید. همچنین میتوانید به سینه او نگاه کنید تا ببینید آیا بالا و پایین میرود یا خیر.
بررسی نبض: اگر تنفس مشاهده یا شنیده نشد، نبض او را بررسی کنید. دو انگشت اول خود را روی مچ یا گردن قربانی قرار دهید و به مدت ۱۰ ثانیه نگه دارید.
شروع CPR (احیای قلبی ریوی):
- اگر نبضی احساس نشد، CPR را شروع کنید. دست خود را در مرکز سینه قربانی قرار دهید. دقت کنید که روی دندهها فشار نیاورید.
- فشردن قفسه سینه را شروع کنید. پس از انجام این کار، مطمئن شوید که قفسه سینه به طور کامل پایین و سپس بالا میآید. همچنین در این مرحله باید احتیاط کنید، چرا که احتمال شکستن دندهها در اثر فشار زیاد (مخصوصا در کودکان) وجود دارد.
- تنفس را بررسی کنید. اگر تنفس وجود ندارد، دوباره CPR را شروع کنید. بسیار مهم است که دورههای CPR را بگذرانید تا بتوانید این تکنیک را به درستی انجام دهید.
با پیروی از این دستورالعملها، میتوانید به طور مؤثر از قربانی در مواقع اضطراری مراقبت کنید. شما میتوانید از دورههای مرتبط آموزش غواصی و شنای مدرسه غواصی آپام استفاده کنید تا بهترین اقدام را در چنین شرایطی انجام دهید.
چگونه از غرق شدن نجات یابیم؟
اما بعنوان فردی که در حال غرق شدن است چه کاری باید انجام دهیم؟ برای زنده ماندن در حادثه غرق شدن، اولین نکته این است که وحشت نکنید! در ادامه، چند توصیه از انجمن نجات غریق سنگاپور آورده شده که با عمل کردن به آنها میتوانید از غ قشدن نجات پیدا کنید:
- سرتان را بالا نگه دارید و به طور عادی نفس بکشید. بدن شما با ریههای پر از هوا بهتر شناور میماند، اما از تند نفس کشیدن خودداری کنید.
- هر چیزی که سنگین است مانند کفش یا کیف را دور بیندازید.
- اگر افراد اطراف شما هستند، با فریاد زدن، دست تکان دادن یا پاشیدن آب جلب توجه کنید.
- اگر خسته شدید، به پشت دراز بکشید و سر خود را به عقب ببرید تا صورتتان به سمت بالا قرار گیرد.
- تا حد امکان آرام بمانید. عضلات آرام کمتر اکسیژن مصرف میکنند. فراموش نکنید که اکسیژنرسانی در هنگام غرق شدن بسیار مهم است.
جمعبندی
نجات یک فرد غرق شده نیازمند دقت و آگاهی از مهمترین نکات احیا و نجات در هنگام غرق شدن است. اول از همه، حفظ ایمنی خود و قربانی ضروری است و سپس باید بلافاصله برای کمک حرفهای تماس بگیرید. پس از رسیدن به ساحل، بررسی مجاری تنفسی و نبض قربانی بسیار مهم است و در صورت نیاز باید CPR را با دقت انجام دهید. آشنایی با تکنیکهای احیای قلبی ریوی از طریق دورههای آموزشی معتبر میتواند شما را در این مواقع بحرانی یاری دهد. با رعایت این مراحل، میتوانید به طور موثر به نجات یک فرد غرقشده کمک کنید و احتمال نجات او را افزایش دهید.
سوالات متداول
- در چه آبوهوایی احتمال غرق شدن بیشتر است؟
بیشتر این حوادث در آبهای سرد و طوفانی با موج و جریان شدید و همچنین در شرایطی که دیدبانی و نظارت محیطی کم باشد اتفاق افتادهاند.
- چگونه میتوانم بدون بهخطر انداختن خودم به قربانی کمک کنم؟
از ابزارهایی مانند طناب، چوب بلند، بویه و لوله نجات استفاده کنید تا قربانی را به سمت خود بکشید. همچنین فقط در صورتیکه شناگر خوبی هستید برای نجات فرد در حال غرق شدن وارد آب شوید. وگرنه خود را نیز به خطر میاندازید و فقط باعث بیشتر شدن مشکل میشوید.